Jesteś tutaj: StartTrochę Historii

Najstarsze zapiski dotyczące Wierzchowa odnaleziono w akcie erekcyjnym miasta Złocieniec. Dokument ten sygnowany datą 13 grudnia 1333 roku informuje, że margrabiowie brandenburscy Hasso i Lüdeke v. Wedel układali z Biskupem Archidiecezji Poznańskiej  należne mu podatki a zapisu tego dokonał „proboszcz Otton z pobliskiego Wierzchowa - tho Virchow".

Powstanie kościołów na Pomorzu Zachodnim i Środkowym należy zawdzięczać akcji chrystianizacyjnej Biskupa Ottona z Bambergu  przeprowadzonej na początku XII w. za panowania  Bolesława Krzywoustego. Należy domniemać, że w wyniku tej działalności kościoła katolickiego powstały na Pomorzu obiekty sakralne i na przełomie XIII i XIV w.  w Wierzchowie istniał już Kościół. W XVI w. w wyniku reformacji zbudowano w Wierzchowie, w centrum wsi, dość znacznych rozmiarów kościół o konstrukcji szkieletowej w stylu gotyckim z drewnianą wieżą i dzwonnicą. Kościół był obiektem kultu religijnego Gminy Ewangelickiej. Obiekt ten w latach 1887-88 rozebrano ze względu na dość znaczne - jak podaje dokument „zużycie konstrukcji drewnianej i spękanie murów”. Na jego miejsce w latach 1889-91 wybudowano nowy, obecny kościół dwunawowy w stylu neogotyckim z cegły licowanej wraz z 5-cio kondygnacyjną wieżą - dzwonnicą.

image2991Nawa główna posiada od strony północnej półkoliste prezbiterium, a po przeciwnej stronie nawy znajduje się empora muzyczna, a w jej wnęce 18 registrowe, pneumatyczne organy wykonane w Zurychu. Na wieży kościelnej znajdowały się 3 dzwony odlane z brązu i inskrypcją „Ave Maria”. Wzdłuż całej nawy bocznej znajdowała się empora chóralna mogąca pomieścić 200 osób. Kościół mógł więc pomieścić 930 wiernych, w tym 578 miejsc siedzących, 152 miejsca dla dzieci i 200 miejsc stojących. W centralnym miejscu prezbiterium znajduje się ołtarz główny przeniesiony z rozebranego kościoła. Na murowanej mensie ołtarza znajduje się płaskorzeźba w układzie pionowym, trójdzielna przedstawiająca obraz Męki Pańskiej. W dolnej części (predelli) znajduje się scena Ostatniej Wieczerzy, centralnie znajdowała się scena Ukrzyżowania Chrystusa i u góry znajduje się scena Zdjęcia Chrystusa z Krzyża. W części centralnej płaskorzeźby znajdują się figury Mojżesza (po lewej) i Aarona (po prawej). Całość reliefu bogato złocona z ornamentacją i licznymi maszkaronami. Na łuku prezbiterium znajdowała się ambona z postaciami ewangelistów.

Pierwszym pastorem Gminy Ewangelickiej był Bartolomäus Mayer (1560-1592), a ostatnim Hans Walter Ohse (1937-1945). Od kwietnia 1945 r. Wszystkie kościoły w gminie Wierzchowo należały do Parafii Drawsko Pomorskie, a potem Parafii Złocieniec. 13 stycznia 1946r. ks. Stanisław Tatar CR - administrator Złocieńca dokonał konsekracji kościoła w Wierzchowie nadając patrona - św. Wojciecha. 24 grudnia 1946 r. odbyła się pierwsza Pasterka.

6 grudnia 1947 r., na mocy dekretu Kurii Biskupiej w Gorzowie, ks. Aleksander Bartnik CR został pierwszym proboszczem samodzielnej placówki duszpasterskiej w Wierzchowie wydzielonej z Parafii Złocieniec. Aktem erekcyjnym Kurii Biskupiej w Gorzowie z dnia 18 maja 1951 r. ustanowiono Parafię Rzymskokatolicką w Wierzchowie. Parafia od tego okresu posiada wszelkie uprawnienia duszpasterskie i zostaje formalnie przekazana Zgromadzeniu Zmartwychwstania Pańskiego. Od 1947r. dzięki staraniom ks. Aleksandra Bartnika CR i innych księży oraz wiernych następuje gromadzenie wyposażenia kościoła, prace remontowo-konserwacyjne wewnątrz kościoła. Naprawiono zniszczony chełm wieży kościelnej, zamontowano nowe dzwony, naprawiono organy. W 1952 r. zbudowano ołtarz boczny w miejsce rozebranej empory chóralnej. Ołtarz boczny pw. Matki Boskiej Siewnej, św. Stanisława Kostki i Teresy Od Dzieciątka Jezus. Wykonawcą ołtarza był Jakub Jan, a obrazy namalował Kazimierz Janocha z Poznania. W kolejnych latach proboszczowie: ks. Czesław Szałamacha CR i ks. Ludwik Jurzak CR dokonali kolejnych prac konserwacyjno-modernizacyjnych. Podwyższono płaskorzeźbę ołtarza głównego wmontowując metalowe tabernakulum, dokonali wymiany centralnej płaskorzeźby Ukrzyżowania Chrystusa na obraz patrona św. Wojciecha oraz obraz Matki Boskiej Częstochowskiej. Dzięki staraniom proboszcza ks. Stanisława Suwały CR dokonano remontu kapitalnego dachu kościoła, przeniesiono ambonę z łuku prezbiterium na teren nawy głównej, ustawiono ołtarz soborowy i na dawnym pomniku cmentarza postawiono figurę Najświętszego Serca Pana Jezusa. Ks. Henryk Młoczkowski CR w 1977 r. funduje dla kościoła witraże w oknach prezbiterium. Ks. Stanisław Warchałowski CR w latach 80-tych wybudował nowy Dom Parafialny w Wierzchowie. W 1992 r. ks. Stanisław Ignaczak CR dokonał konserwacji całości dachu kościoła, pokrycia dachu blachą miedzianą oraz remontu kruchty.

Parafia Rzymskokatolicka pw. Św. Wojciecha w Wierzchowie skupia wiernych z miejscowości: Wierzchowo, Będlino, Żabin, Żabinek, Osiek, Nowe Laski, Żeńsko, Sienica, Stara Studnia i Pępówek. W 1995 r. Postał Parafialny Zespół Charytatywny „Caritas”. 

Mamy być apostołami miłości Bożej i duchowego zmartwychwstania.

Bogdan Jański

Początek strony